.XPS dosyası Microsoft’un PDF’e alternatif olarak çıkardığı dosya formatıdır. Windows Vista’da tanıtılmıştı, ancak hiçbir zaman popüler olmadı.
Çoğu kişi XPS dosyalarından uzak durarak PDF dosyalarını kullanmaya devam ediyor.
Not: Windows 10 kullanıyorsanız, PDF dosyalarına yazdırmak için yerleşik destek eklediler. Bu sayede bir XPS formatındaki dosyayla uğraşmak zorunda kalmayacaksınız.
XPS Dosyası Nedir?
XPS dosyası, PDF dosyasının yaptığı gibi, sabit bir düzen içeren bir belgeyi saklamaya yarar. XPS ayrıca, dijital imzalar ve DRM gibi PDF’de bulabileceğiniz diğer özellikler içinde destek içermektedir.
XPS artık teknik olarak standartlaştırılmış, açık bir formattır. XPS, Office Açık XML gibi, Microsoft Office belgeleri için açık ve standart bir biçimdir.
Varsayılan olarak Windows 8, oluşturduğu XPS dosyaları için OXPS dosya uzantısını kullanır. OXPS, OpenXPS anlamına gelir – orijinal XPS formatının standartlaştırılmış halidir. Aslında Windows 7’de bulunan XPS Görüntüleyici ile uyumlu değildir, bu nedenle Windows 7’de görüntülemek istiyorsanız OXPS dosyalarını XPS’e dönüştürmeniz gerekir.
Kısacası, bir XPS dosyası Microsoft’un bir PDF dosyasının daha az uyumlu versiyonudur.
Windows ile Birlikte XPS İşlevselliği
Windows Vista, Windows 7 ve Windows 8’in tümü yerleşik XPS araçlarını içerir. Windows 8’in bile XPS dosyaları için PDF’lerden daha iyi desteği vardır.
- Microsoft XPS Belge Yazıcısı: Microsoft, “Microsoft XPS Belge Yazıcısı” adlı bir sanal yazıcı yükler. Bu yazıcı, üzerine yazdırdığınız belgelerin XPS dosyalarını oluşturur. “PDF’ye yazdır” özelliği gibidir, ancak diğer yazılımlarla uyumlu olmadığı için daha az kullanışlıdır.
- XPS Viewer: XPS Viewer uygulaması, masaüstünüzdeki XPS belgelerini görüntülemenizi sağlar.
Windows 8, Modern “Reader” uygulaması nedeniyle PDF’ler için daha iyi destek verirken, masaüstünde PDF dosyalarını görüntülemek veya PDF dosyalarına yazdırmak için üçüncü taraf bir uygulamaya ihtiyacınız olacaktır.
XPS Dosyalarını Ne Zaman Kullanmalısınız?
XPS, altı yıl önce Windows Vista’ya dahil edildiğinde olası bir “PDF katili” olarak kabul edilirken, hiç bu kadar popüler olmamıştı. Windows, kullanıcılarını XPS Belge yazıcısını ekleyerek PDF dosyaları yerine XPS dosyalarına yazdırmaya teşvik etse de, az sayıda kullanıcı XPS dosyası oluşturuyor gibi görünüyor.
Bir dokümanı bir dosyaya yazdırmanız ve PDF yazıcısı kurmanız gerekmedikçe, PDF dosyası yerine aslında bir XPS dosyası oluşturmak isteyeceğinizden emin değilsiniz. Microsoft kesinlikle XPS dosyalarının PDF dosyalarından daha iyi olması için bir geliştirme yapmıyor ve son yıllarda bunları kullandırtmak içinde sessiz kalıyor. Aslında, Windows 8’in bir PDF görüntüleyicinin eklenmesi, Microsoft’un bir adım geri çekerek rakip bir belge formatı için destek sunması olarak görülebilir.
XPS dosyalarına yazdırmanın avantajları belirsiz olsa da, dezavantajları oldukça açıktır. XPS dosyaları çok az kullanılırken, dünya büyük ölçüde PDF dosyalarında standartlaştırılmıştır. Birisine bir doküman göndermeye çalışıyorsanız, PDF dosyalarına aşina olacaklarını ve açabileceğini iddia edebilirsiniz. Bir XPS dosyası tanıdık gelmeyebilir ve alıcı dosyayı açamayabilir. Örneğin, Mac’ler yerleşik XPS dosya desteği içermez, ancak yerleşik PDF desteği içerir. Diğer birçok program PDF dosyalarını destekleyebilir, ancak XPS dosyalarını desteklemez. XPS dosyalarını okuyabilen üçüncü taraf görüntüleyici uygulamaları vardır.
Özetle, muhtemelen kişisel belgeleriniz için XPS dosyalarını kullanmak istemezsiniz. XPS, aynı zamanda tanıtılan başka bir Microsoft teknolojisi olan Silverlight gibi göz ardı ediliyor. Silverlight’ın Microsoft’un “Flash katili” olması gerekiyordu, ancak şimdi bir kenarda unutulmaya bırakıldı. Silverlight’ın Flash’ı değiştirememesi gibi, XPS de PDF’yi değiştiremiyor gibi görünüyor.