PCI Express 4.0 donanımları en sonunda geldi. Solid State Drive (SSD) ve PCIe 4.0 destekli grafik kartları, Computex 2019’da Haziran ayında piyasaya sürüldü.
Daha hızlı bilgisayar donanım parçaları her zaman heyecan verici olmuştur. Ancak artık, M.2 NVMe SSD’lerin hızındaki belirgin artışlardan bahsediyoruz. İlk kez 2017 yılının ortalarında PCIe 4.0 standardı yayınlandıktan iki yıl sonra PCIe 4.0 destekli ekran kartları 2019 yazında geliyor. Ancak yeni ekran kartlarının sağladığı bant genişliği şu an için oyuncular tarafından ihtiyaç duyulmuyor.
PCIe Nedir?
The Peripheral Component Internet Connect Express (PCIe) standardı, genişletme kartlarının bilgisayarınızla nasıl iletişim kurduğunu ifade eder. Bu, ekran kartları, ses kartları, Wi-Fi kartları ve M.2 NVMe SSD’ler gibi parçaları kapsamaktadır. PCIe sürümü ne kadar yüksek olursa, sistemin genişletme kartlarında kullanılabilecek bant genişliği de o kadar yüksek olur.
Bilgisayarınızdaki PCIe genişletme yuvaları tipik olarak dört çeşit yani x1, x4, x8, x16 şeklinde gelir. Bu sayılar, her bir genişletme yuvasının kaç “şeridi” olduğunu göstermektedir. Bir yuva ne kadar çok şerit olursa karta oradan daha hızlı veri akabilir. Modern ekran kartlarında örneğin x16 yuva kullanılır veya M.2 NVMe SSD’ler iki veya dört şeritli özel yuvalar kullanır.
PCIe de geriye dönük olarak uyumludur. Bir PCIe 4.0 ekran kartınız varsa, PCIe 3.0 için tasarlanmış anakartla kullanabilirsiniz; ancak, kartın kullanılabilir bant genişliği, PCIe 3.0’ın yetenekleriyle sınırlı olacaktır. Tersine, bir PCIe 3.0 kartı bir PCIe 4.0 yuvasına sığabilir, ancak yine de PCIe 3.0 ile sınırlandırılabilir.
PCIe 4.0’daki Yenilikler Neler?
Herhangi bir yeni PCIe sürümünün kritik özelliği, önceki nesildeki bant genişliğini ikiye katlamasıdır. Bunun ne anlama geldiğine dair etrafta atılmış her türlü numara bulabilirsiniz. Ancak pratik açıdan bir PCIe 4.0 x16 slotu teorik olarak her bir yönde yaklaşık saniyede 32 GB/s veri akarken, PCIe 3.0 bu sayıyı 16 GB/sn olarak hesaplandı.
Birçok kişi 64 GB/sn civarında bir bant genişliğine sahip PCIe 4.0 x16 hakkında konuşacak ancak bu durumda, her iki yönde de akan toplam veri miktarını saymış olurlar.
Daha önce de söylediğimiz gibi, grafik kartları için bant genişliği eklemek şu anda sorun değil, çünkü PCIe 3.0 oyunculara gayet iyi hizmet veriyor.
Bileşenler için artan hızın ötesinde, PCIe 4.0 daha iyi performans için daha iyi sinyal güvenilirliği ve bütünlüğüne sahiptir.
Bir bilgisayarı ev için normal kullanırken PCIe 4.0 ile anlaşılması gereken en önemli şey, PCIe 3.0’ın bant genişliğini ikiye katlamasıdır.
Ne Zaman Alabilirim?
Daha önce de belirttiğimiz gibi Computex 2019, PCIe 4.0’ın diğerlerinin yanı sıra AMD, Corsair ve Gigabyte’den çıkan ürün duyurularıyla gerçekten ilk yer. Intel, tüketici donanımı için PCIe 4.0 hakkında hiçbir şey söylemedi. Bu yüzden şimdilik, PCIe 4.0 tamamen AMD sistemleri ile ilgili.
AMD, X570 yonga setini Computex’te PCIe 4.0 desteği ile açıkladı ve ASRock, Asus, Gigabyte ve MSI üreticileri düzinelerce X570 anakart tanıttı. Bu X570 anakartları ucuz olmayacak ve ayrıca iyi miktarda ısı üretmeleri bekleniyor. Ortalama bütçe oyuncu ünitesinden ultra lüks RGB donanımlı canavara kadar hemen hemen her kart, bileşenleri serin tutacak fanlara sahiptir. Daha yüksek uç paneller ayrıca ekstra ısı emiciler, borular ve bazı durumlarda sıvı soğutma sistemleri de ekliyor.
Bir PCIe 4.0 anakartına ek olarak, onu destekleyen üçüncü nesil Ryzen işlemcisine ihtiyacınız olacak. Computex’te AMD, fiyatı 200 dolarlık altı çekirdekli işlemciden 500 dolarlık 12 çekirdekli işlemciye kadar değişen beş farklı Ryzen 3000 işlemciyi duyurdu. Bu yeni işlemciler 7 Temmuz 2019 Pazar günü itibariyle yurtdışına satışa başlıyor.
Daha Eski Anakartlar PCIe 4.0’ün Gücüne Sahip Olamaz
AMD’nin yeni işlemcileri hala önceki Ryzen nesilleri gibi AM4 soketini kullanıyor. Bu, daha yeni Ryzen 3000 yongalarının, X470 ve B450 anakartları gibi Ryzen 2000 CPU’ları için üretilmiş anakartlara sığabileceği anlamına geliyor; bununla birlikte, PCIe 4.0’ı edinmek için yeni standart için oluşturulmuş daha yeni bir anakarta ihtiyacınız var.
Anakart üreticileri zaten eski anakartlara sınırlı PCIe 4.0 desteği getiren ürün yazılımı güncellemeleri yayınladıklarından, bu durum bazı PCIe hayranları için sürpriz olabilir. Sorun, bu güncellemelerin yalnızca PCIe 4.0’ın gerekliliklerini karşılayabilecek belirli anakartlarla çalışması. O zaman bile, yükseltme işleminin yalnızca üst PCIe x16 yuvası (genellikle grafik kartları için kullanılanlar) ve muhtemelen bazı M.2 yuvalarıyla çalışması bekleniyor.
